Inventaire des chartes et cartulaires du Luxembourg (Comté puis Duché), Tome IV / A. Verkooren
- 1617 Le IIIe jour de januier lan mil CCCC vingt et vuit. Nicolas, seigneur du Saulcy (Colard, sire de Saussie), chevalier, déclare avoir repris en fief de la duchesse de Luxembourg tout ce qu'il possède à Jametz (Jamay) et au ban de cette ville. Cart. : VIII, fo 400 (v°). Inde dependebat ex pressula pergameni sigillum rubrum. Une note,, écrite en marge, mentionne que la charte originale fut emportée par les Français en 1748 ; - XVI, f° 118. 3 janvier 1429., 1429-1748
- 1618 Der geben ist dez IXten logez januarij jm jaere Vnsers Herren dusent vierhondert echt und twentzich naist vbonge und gewoinheit dez stifftz von Triere zo schrieuen. Elisabeth de Görlitz comtesse palatine du Rhin, duchesse en Bavière et de Luxembourg, comtesse de Chiny, dame de Voorne (Voirn) et d'Arkel, reconnaît avoir reçu en prêt de Jean de La Mark, fils aîné d'Arenberg (Airbourg, Airburg) et de Neufchâteau (Nuwerbourg, 11 uwerburg), avoué de la Hesbaye (Haspegouwe) et seigneur de Hesdin (Asden), trois mille florins du Rhin de bon or et poids fort :'prêt en garantie duquel elle déclare avoir octroyé au dit Jean de La Mark la charge de prévôt de Bastogne (Bastenach) et de Marche (tzo der Mairtsche, Marssen Martschen) en s'engageant envers lui, tant en son nom qu'au nom de ses successeurs au duché de Luxembourg, à ne pas disposer de cette charge en faveur d'autres personnes avant l'expiration d'un terme de dix ans à prendre cours à partir de la date des présentes lettres de commission et, après les dix ans révolus, sans avoir au préalable remboursé intégralement les trois mille florins du Rhin susmentionnés. Sur le pli est écrit : By muntlichem beuel mynre frauwen jn gawerde der zweigen gebrudere vara Roudlingen [Rollingen = Raville], etc.; Ny[colaus] ArI[unensis]. Cart. IX, f° 563. Inde dependebat ex; pressula sigillum rubrunz. 9 janvier 1429., 1429-1429
- 1619 Datum dominica die qua cantatur jnn ecclesia saietta Reminiscere anno Domini millesimo quadringentesimo vicesimo nono secundum stilum scribendi jn diocesi Moguntinensi. Jean, Wildgrave de Daun (Dune) et de Kirburg (Kirberg), Rhingrave de Steyn, étant empêché de se rendre en la ville de Luxembourg pour y relever en fief le château de Thronecken (Dronecke) et la marche de Thalfang (Talfanckermarcke) avec tout ce qui en dépend, déclare avoir été autorisé par Elisabeth, duchesse en Bavière et de Luxembourg, et comtesse de Chiny, à le faire par écrit : raison pour laquelle il reconnait, par les présentes lettres, tenir les susdits château et marche en fief du duché de Luxembourg et être astreint d'en rendre les services accoutumés. Cart. VIII, f° 406 (v°). Erat sigillo viridi ex pressula pergameni inde dependente signata. 20 février 1429., 1429-1429
- 1620 Datum anno Domini millesimo quadringentesirno vicesimo nono mensis octobris die vicesima quarta. Nicolas [vander Colster, Coulster ou Couster], abbé de Notre-Dame à Middelburg, délivre, à la demande de Nicolas de Dyest, bourgeois de Middelburg, un vidimus de la charte du 16 septembre 1417 [analysée sous le n° 1578]. Cart. IX, f° 535 (v°). 24 octobre 1429., 1417-1578
- 1621 Geuen jn vnser stad zu Diedenhouen des XIIIIen daighs marcii anno M° IIIIe vicesimo nono more Treuerensis. Elisabeth de Görlitz comtesse palatine du Rhin, duchesse en Bavière et de Luxembourg, comtesse de Chiny (Cyny), etc., reconnait avoir- assigné au profit d'Arnould de Sierck (Sirck), chevalier, une rente de cent florins par an sur le Wasser und Pontzolle de Rernich. Elle ordonne en conséquence aux receveurs de Remich et du Luxembourg d'effectuer ponctuellement le paiement de cette rente. Le présent mandement, dressé en présence de Jean de Raville (Ruldingen) et du doyen d'Arlon, receveur génér fut contresigné par P. d'Arlon (de Arluno). Cart. XIII, f° 7. Thionville, 14 mars 1430., 1430-1430
- 1622 Geven zu Nuremberch, na Crists geburt viertzelzenhundert jair und darnach jn dem eyn und dryssyghsten jaere am nehsten dinstage vor Vnsers Herrn Vffartzdage; vnser rychs des Vngerschen, etc., jn den fun ff'vnd virtzichsten, des Romisschen jn dem eyn und tzwyntzichsten, und des Behemschen jan eylfften jaere. Sigismond, roi des Romains, de Hongrie, de Bohême, de Dalmatie, de Croatie, etc., à la demande de Jacques de Sierck (Sircq), écolàtre de l'Eglise de Trèves, et fils de feu Arnould, en son vivant seigneur de \loncler et de Mensberg (Meynszbergh), confirme, en sa qualité de duc de Luxembourg, la charte du 4 avril 1428 qu'il reproduit textuellement [et que nous avons analysée sous le n° ,1613]. Au bas était écrit: Ad mandatum domini regis; Caspar sligk. Cart. XIII, f° 7 (v°). Nuremberg, 8 mai 1431., 1428-1613
- 1623 Gegeuen des VI daighs merle jnt jaer Ùns Heren M CCCC een ende dertich, na costumen shoofs van Canaerijck. Philippe [le Bon], duc de Bourgogne, de Lotharingie, de Brabant et de Limbourg, etc., mande aux doyen et chapitre de Saint-Servais à Maastricht (Tricht), comme suite à la mission récemment remplie auprès d'eux par son receveur général au duché de Brabant, Pierre van der Eijken (Eycken), qù ils ne peuvent, sans un ordre formel de sa part, se dessaisir au profit de qui que ce soit des lettres, touchant l'engagère des châteaux, villes et terres de Bastogne (Bastenaken), Marche (Martze) et Durbuy (Derby), qui leur ont été confiées par Robert, comte de Virneburg (Vyrnenborch), et les comtes Philippe et Robert, ses deux fils, ainsi que par Jean de Schoonvorst (Schoenvorst), appelé aussi Jan van Monyow dans le même document. Cart. XX, f° 103. 6 mars 1432., 1432-1432
- 1624 Geven zu Romme na Cristus gebuerte viertzehen hondert jaer und dairna jn dem driunddriszigisteit jair an sand Peters und sand Pauls dag der heylich aposteln; vnser rych des Vngrischen, etc., jn dem sieven vnd fiertzichsten, des Romschen in den drei vnd tzweyntzichsten, des Behemschen jn den dritzehenden, und des Keysserstoms jm ersten jair. Sigismond, empereur, etc., à la requête de son conseiller Jacques de Sierck (Sirck), protonotaire du Saint-Siège à Rome et prévôt des chapitres de Würzburg et ' d'Utrecht, confirme, en sa qualité de duc de Luxembourg, les rentes assignées jadis sur les recettes de Luxembourg, Cattenom (Keltenheim), Diekirch et Remich (Remych), par le roi Jean de Bohème, le duc Antoine de Bourgogne et sa femme Elisabeth de Gôrlitz, etc., ses prédécesseurs au duché de Luxembourg, au profit d'Arnould de Sierck, seigneur de Moncler (Monckler) et de Mensberg (,Meynszperg,Meynsperg), d'Arnould de Sierck et de Jacques de Moncler respectivement père et aïeuls de son conseiller prénommé. Au bas était écrit : Ad mandatum domini jmperatoris; Caspar Slick, miles, sue maiestatis cancellarius, etc. Cart. Xlll, f°s10, 19. Texte reproduit de mot à mot dans la charte donnée àVienne, le 14 mars 1455 [voyez l'analyse n° 1813]. Rome, 29 juin 1433., 1433-1813
- 1625 Datum ut supra (Jnt jair Ons Heren ,duysent vierhondert ende viere ende dertich, seuen dage jn junio). Les doyen et chapitre de Saint-Servais à Maastricht (sinte Seruoes te Triecht) délivrent un vidimus de la charte datée de Prague, 181 juillet 1411 [analysée sous le n° 1519]. Au bas on lit: Seruacius Caboutz, notarius quoad collaeionem de mandato predicforum dominorum. Cart. X, f° 468 (v°). Inde dependebat ex pressula pergameni sigillum viride. 7 juin 1434., 1411-1519
- 1626 Datum ut supra (jnt faire Ons Heren duy sent viere hondert ende vyere ende dertich seuen dage in junio). Les doyen et chapitre de Saint-Servais à Maastricht (sinte Seruoes te Triecht) délivrent un vidimus de la charte datée de Luxembourg, 10 janvier 1417 [analysée sous le n° 1572), dans laquelle se trouve reproduit le texte de celle datée de Prague, ler juillet 1411 [dont nous avons fait connaître la substance sous le n° 1519]. On lit à la suite : Seruacius Caboutz notarius quoad collacionem de mandato dominorum predictorum. Cart. X, f° 462. Inde dependebat ex pressula pergameni sigillum viride. 7 juin 1434., 1411-1572
- 1627 Datum ut supra (jnt jair Ons Heren duysent vierhondert ende vyere ende dertich seuen dage jn junio). Les doyen et chapitre de Saint-Servais à Maastricht (sinte Seruoes te Triecht) délivrent un vidimus de la charte datée.de Luxembourg, 11 janvier 1417 [analysée sous le n° 1573], dans laquelle est intégralement reproduite celle datée de Prague, ter juillet 1411 [analysée sous le n° 1519]. Au bas est écrit : Seruacius Caboutz notarius quoad collacionem mandato dominorum predictorum. 7 juin 1434., 1411-1573
- 1628 Datum vt supra (jnt joir Ons Heren clusent vierhondert enfle vier enfle derlich seven dage in Junio). Les doyen et chapitre (le Saint-Servais à Maastricht (sinte Seruoes jn der stat van Triccht) délivrent un vidimus de la charte datée de Limbourg, 21 juillet 1412 [analysée sous le n° 1545], dans laquelle se trouve intégralement reproduite celle datée d'Arlon, 15 juillet 1412 [dont nous faisons connaître la substance sous le n° 1544]. Au bas est écrit : Seruacius Caboutz notarius quoad collacionem de mandato dominorum predictorum. Cart. X, f° 451., 1412-1545
- 1629 Datuna ut supra (jnt joir Ons Heren dusent vierhondert ende vier enfle dertich seuen dage in junio). Les doyen et chapitre de Saint-Servais à Maastricht (sinte Seruoes le Triecht) délivrent un vidimus de la charte datée de Turnhout, 20 novembre 1412 [analysée sous le no 1553]. On lit à la fin : Seruacius Caboutz notarius quoad collacionem de mandato dominorum predictorum. Cart. X, f° 506 (v°). Inde dependebat ex pressula pergameni sigillum cereum viride. 7 juin 1434., 1412-1553
- 1630 Datum vt supra (jnt joir Ons Heren dusent vierhondert ende vier ende dertich seuen dage in Jünio). . Les doyen et chapitre de Saint-Servais à Maastricht (sinte Seruoes te Triecht) délivrent un vidimus de la charte datée de Bruxelles, 27 octobre 1421 [dont l'analyse figure sous le n° 1593]. On lit à la suite : Seruacius Caboutz notarius quoad collacionem de mandato dominorum decani et capituli predictorum. Cart. X, f° 509 (v°). Inde dependebat ex pressula pergameni sigillum cereum viride. 7 juin 1434., 1421-1593
- 1631 Donnez en nostre chasteaux de Luxembourch le X V jour de moys de jung lan mil quattre cent et XXXIIIl. Elisabeth de - Görlitz (Gorlis), comtesse palatine du Rhin, duchesse en Bavière (Beauwir) et de Luxembourg, comtesse de Chiny, etc., approuve, ratifie et renoue-elle, en la reproduisant de mot à mot, la charte d'affranchissement octroyée aux bourgeois et habitants de [Hautet Bas-]Bellain (Bellen) le 5 avril 1331, par feu son oncle le roi .Jean de Bohème [voyez l'analyse n° 687]. On lit à la suite de cette copie : Desoubz est escript : Ainsy signe Madamme duchesse present miss' Geudurart de Wey Sr de Hartekstein [Gérard de Wiltz, seigneur de Hartrardstein], gouverneurs, etc. Et encoires : Donne par ...pie per me Petrum Hou felt hors de la principalle lettres Tesmoingne Mon signe manuel cy dessoubz misz, P. Houffelt. Cart. XXIV, f° 17. Du château de Luxembourg, 15 juin 1434., 1331-1434
- 1632 Der geben wart des eichsten dages junii jm jar vierzehenhondert und funft und dreissich jare. Michel de Tontelange (Tontlingen), majeur, et Dautz et Zup, échevins, de Viville (Aldenhouen), font savoir qu'à la demande de Guillaume, greffier des échevins d'Arlon, agissant en qualité de mainbour de l'hôpital Sainte-Catherine à Arlon (Arle), le moulin de Wolkerath, dit de Wolekerader mulen, avec l'étang et toutes ses appartenances, a été mis en vente pour cause de non-paiement de cens,. et adjugé à Arnould de Viville (Aldenhouen). A la requête des susnommés maïeur et échevins de Viville, le prévôt d'Arlon, Gérard (Gedbard) de Wiltz, seigneur de Hartrardstein (Hartelstein), ainsi que Jean de Strainchamps (Soruelt) et Jean Brender, échevins de cette même ville, scellèrent avec eux la présente charte. Cart. XI, f° 496 (v°). Inde dependebant ex pressûlis pergameni tria sigilla viridia. 8 juin 1435., 1435-1435
- 1633 Avertissement pour les députés du duc de Bourgogne [Philippe le Bon], qui avaient à traiter de sa part certaines questions pendantes entre lui et la duchesse Elisabeth de Görlitz. Sans date. [Entre le 12 avril 1433, et avant le 28 juin 1435.]., 1433-1435
- 1634 Mémoire touchant les points qu'auront à débattre les délégués du duc de Bourgogne avec ceux de la duchesse de Bavière [Elisabeth de Görlitz]. Il y est question : du douaire assigné à la duchesse par feu son mari, le duc Jean de Bavière; des dettes laissées par celui-ci, et qui consistent en rentes, pensions viagères, etc., dues notamment aux seigneurs de Gaesbeelk, d'Egmond et de Culenborg [alias leu ilenburg] à Philippe van Cortkenne [de Cortkeyn], et à plusieurs antres personnes; d'une somme de trois mille florins par an que la duchesse réclame du duc de Bourgogne, en sus de son douaire; de la remise entre les mains de l'abbé de Middelburg de tout ce qu'elle possède en fait de documents se rapportant à ses droits sur le pays ale Luxembourg; de ses démèlés avec Frank (Vrancke) van Borssel; de l'accord conclu par elle avec le duc, au moment où il la tira des mains du défunt duc de Brabant, qui l'avait fait arrêter et traduire en justice devant la cour de Santhoven : accord auquel elle a négligé de donner suite jusqu'à présent, etc. Cart. IV, f° 75. Texte flamand; f° 76. Texte français. Sans date. [Après le 12 avril 1433, et avant le 28 juin 1435.] -., 1433-1435
- 1635 A Malines le XXVIIle jour de jung lan M CCCC XXXV. Traité négocié à Malines, entre le duc de Bourgogne [Philippe le Bon] et la duchesse en Bavière [Elisabeth de Görlitz], le premier représenté par quelques-uns de ses conseillers, la seconde par Jean [de Parsberg], chevalier. Aux termes de ce traité furent pris les engagements réciproques suivants-: La duchesse transportera au duc tous ses droits sur le duché de Luxembourg et le comté de Chiny; se dessaisira en sa faveur de toutes les lettres établissant ces droits; lui donnera acte, en due forme, de la dite cession; renoncera à son douaire assigné en Hollande et en Brabant, ainsi qu'à tous arrérages lui dus de ce chef; livrera entre les mains du comte de Virnéburg (Vyrnenborch), ou de l'un de ses fils, le château d'Ivoix (Yuoix), et toutes les autres forteresses des dits duché et comté qui sont en son pouvoir; enfin, adressera des lettres patentes aux habitants de ces pays, pour les libérer du serment de fidélité qu'ils lui ont prêté et leur ordonner d'être à l'avenir de bons et loyaux sujets du duc. Celui-ci, de son côté, payera à la duchesse quatrevingt mille florins; lui servira une pension viagère et annuelle de quatre mille florins, payable par moitié à la Chandeleur et à la Saint-Jean-Baptiste dans une des quatre villes suivantes : Cologne (Coelne), Liége (Lutghe), Aix-la-Chapelle (.liche, Ayche, Ayx), ou Metz, au choix de la duchesse; la défendra et protégera, s'il lui plaît résider dans ses États; réglera tous les différends existant entre elle et Frank (Francque) van Borssel (Burschell), dans les deux mois suivant immédiatement la journée indiquée à Arras; en fin de compte, payera toutes les dettes qu'elle peut avoir contractées en Hollande et en Brabant. Cart. IV, f° 73. Malines, 28 juin 1435., 1435-1435
- 1636 Anno etc. XXXV vf dynstach neist na sinter Johans dach natiuitatis. Même projet de traité, avec quelques légères variantes. Il n'y est pas question de la remise d'Ivoix et des autres forteresses des duché de Luxembourg et comté de Chiny entre les mains du comte de Virneburg, ou de l'un de ses fils. Cart. IV, f° 67. Texte allemand avec des ajoutes en flamand. 28 juin 114] 35.
529 gevonden, 261 t/m 280 getoond, pagina 14 van 27