Inventaris van de charters van het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal te Aalst, 1236-1672
BE-A0514_724227_807455_DUT
Identificatie van de toegang:
BE-A0514 /
K182
Het Rijksarchief in België
2023
This finding aid is written in
Dutch.
Beschrijving van het archief
Identificatie van de toegang:
BE-A0514 / K182
Naam archiefblok:
- Onze-Lieve-Vrouwhospitaal Aalst. Charters
Periode:
1236-1672
Kerkelijke liefdadigheidsinstellingen (T18)
AANTAL BESTANDDELEN
175.00
LAATSTE BESTANDDEELNUMMER
196.00
Archiefbewaarplaats
Rijksarchief te Gent
Geschiedenis van archiefvormer en archief
Inhoud en structuur
Raadpleging en gebruik
Verwant materiaal
Beschrijvingsbeheer
Beschrijving van de series en archiefbestanddelen
- 1 Akte waarmee Bernardus, heer van Moorsel, de schenking oorkondt aan het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal in Aalst door S., kapelaan van Onze-Lieve-Vrouw, van een rente bezet op een bundel land te Moorsel, gekocht van de broeders Thomas en Walter. Deze rente komt eerst ten goede aan Ava, nicht van de kapelaan, zolang ze een leven van beschouwing en zuiverheid leidt. 1236. 1 charter
- 2 Akte waarmee Gosuinus, heer van Schendelbeke, oorkondt dat ridder Gerard van Erembodegem de drie bunder gelegen te "Zipe" op "Steenvelt", die hij in leen hield, aan hem heeft teruggegeven. Daarop werd het land geschonken aan het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal tegen een jaarlijkse cijns van 12 denarii. 8 april 1241 (15de eeuw). 1 charter
- 3 Akte waarmee Johanna van Constantinopel en Thomas van Savoye, graven van Vlaanderen en Henegouwen, oorkonden dat zij de kapelanie die zij bezitten in Aalst schenken aan het hospitaal. De zusters en broeders hebben het presentatierecht, de graven het benoemingsrecht. Bovendien schenken zij het grondgebied waar hun kapel in Aalst gestaan heeft, "Zelhof" genoemd, om er het hospitaal naar over te brengen. Februari 1242. 1 charter
- 6 Akte waarmee Jan, heer van Lede, oorkondt dat het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal ongeveer 6 dagwant, de armen van de stad 2 dagwant en de leprozen ook 2 dagwant in erfcijns houden, tegen een jaarlijkse cijns van 10 penningen, ontvangen van Franco de Palude. Het geheel is gelegen in Gijzegem. Jan van Lede en zijn opvolgers zullen geen recht hebben buiten de jaarlijkse cijns. Mei 1242. 1 charter
- 8 Akte waarmee W., deken van Houtem, en Arnulphus, plebaan in Aalst, en de schepenen van Aalst oorkonden dat Ysaria, de weduwe van Balduinus Ronde, poorter van Aalst, 100 lb. vl. aan het hospitaal geschonken heeft om na haar dood drie bunder akkerland (één bunder te "Scoudebroc", één te Mijlbeke en één op de kouter te Aalst) en haar huis in de Nieuwstraat af te kopen van haar erfgenamen. December 1248. 1 charter
- 9 Akte waarmee bisschop Nicolaus III van Kamerijk oorkondt dat geen nieuwe zuster mag aanvaard worden in het hospitaal, vooraleer het tegenwoordige aantal tot vier is teruggelopen. Het maximale aantal is vijf. Dit doet hij op verzoek van de schepenen, voogden van het hospitaal. 6 oktober 1265. 1 charter
- 16 Akte waarmee de schepenen van Aalst oorkonden dat zij ten voordele van het hospitaal hebben beslist dat niemand koren mag verkopen op de markt en in het korenhuis te Aalst vooraleer ene bode, broeder of knecht door het hospitaal aangesteld, daarvoor teken heeft gegeven. Van elke zester zal het hospitaal een "ghoepsschene corens" hebben. Bij overtreding wordt de zak verbeurd ten voordele van de graaf. Dit alles tegen een jaarlijkse cijns van 4s. 30 januari 1289. 1 charter
- 19 Akte waarmee de schepenen van Aalst oorkonden dat de oversten van het hospitaal van Zeger de Ghier en zijn echtgenote Magriete drie weiden in "den Obsbroec" hebben gekocht en twee weiden van Goisiin van den Spieghele en zijn kinderen, en vier weiden van Bouden van den Spieghele en zijn kinderen. 28 mei 1292. 1 charter
- 33 Akte waarmee zuster Kateline Tghiers, overste van het hospitaal, en haar medezusters oorkonden dat Jane, de dochter van Wouter Bertouds, hen een erfrente van 8,5 viertaal en een halve vierling rogge en dezelfde hoeveelheid haver heeft gegeven tegen een Aalsters mud koren, dat zij levenslang zal ontvangen. 2 december 1351. 1 charter
- 43 Akte waarmee Lodewijk van Male, graaf van Vlaanderen, volgende oorkonden vidimeert: de oorkonde uitgaande van de graven Johanna en Thomas van februari 1242 over de kapelanij; de oorkonde uitgaande van gravin Margareta van Constantinopel van 9 november 1265 over het aantal zusters; de oorkonde uitgaande van de schepenen van Aalst van 4 juni 1242 over de afstand van hun rechten op het korenhuis. 23 augustus 1370. 1 charter
- 45 Akte waarmee Lodewijk van Male, graaf van Vlaanderen, oorkondt dat hij op verzoek van de overste en de zusters van het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal, hen en hun ondergeschikten en goederen onder zijn bescherming genomen heeft en de baljuw van Aalst aangesteld heeft als beschermer in zijn naam. Hij beveelt alle baljuws en gerechtsdienaars dit beschermschrift te doen naleven. 27 februari 1371. 1 charter
- 54 Akte waarmee notaris Symon de Vos van Aalst oorkondt dat Jan de Volre, de oude, priester, aan Kateline van den Abeele, overste van het hospitaal voor "den groten hospitale" van Aalst 1 dagwant en 70 roeden land op de "voorste boertbrugghe" kouter in Hofstade heeft gegeven. 26 februari 1375. 1 charter
- 58 Akte waarmee de schepenen van Aalst oorkonden dat Jan Boccaerd van Gilliis van Raffelghem en zijn echtgenote Marie Tscosteres een jaarlijkse rente van een zak witte erwten gekocht heeft. Jan Boccaerd heeft deze rente gegeven aan de H. Geest van Aalst, om uit te delen aan de armen tijdens de vasten. De Heilige Geestmeesters van Gijzegem mogen jaarlijkse twee viertels laten halen. 11 maart 1386. 1 charter
- 60 Akte waarmee Filips de Stoute de baljuw van Aalst en zijn gerechtsofficieren laat weten dat hij de overste en de zusters van het hospitaal, met hun kapelaan, dienaren, bezittingen enz. onder zijn bescherming heeft genomen en beveelt de baljuw hen alle hulp en bijstand te verlenen. 31 augustus 1386. 1 charter
- 81 Akte waarmee de schepenen van Aalst oorkonden dat Wouter f. Wouter van Landuit een rente gekocht heeft van Lauwers van den Leene, uit naam van Gheertruide van den Russinghen en Jan Clincke, heer echtgenoot. Deze rente wordt vermeldt in de oorkonde die dan volgt van 21 april 1371. 7 september 1413. 1 charter
- 88 Akte waarmee de schepenen van Aalst oorkonden dat Cornillis de Jende, genoemd Bone, en Gheertruud, zijn echtgenote, een erfrente van 24s. par. verkocht hebben aan zuster Lijsbette van Impe, genoemd sLandmeters. Deze rente is bezet op hun huis en erf "de stove" genoemd, gelegen in de Stoofstraat tegenover de Nieuwbrug. 17 december 1421. 1 charter
- 89 Akte waarmee de schepenen van Aalst oorkonden dat Jan de Cruut, priester, verklaard heeft dat zijn vader Jan de Cruut een stuk van de stadsboomgaard die Jan van der Scaerbeke en zijn echtgenote hielden, in erfcijns had genomen. Voor deze boomgaard, die gelegen was in de Nieuwstraat, moeten 24 gr. betaald worden, waarvan de helft op te brengen was door zijn vader. 26 februari 1422. 1 charter
- 92 Akte waarmee Heinric, abt van Sint-Pieters in Affligem, en het convent de regeling oorkonden getroffen met Kateline Scellinx, overste van het hospitaal, in naam van het hospitaal, over een bosgracht tussen het Troedekenbos van de abdij van Affligem en het hospitaalbos. 25 september 1426. 1 charter
- 93 Akte waarmee de schepenen van Aalst oorkonden dat Martin de Grave een erfrente van 18s. 6d. par. heeft verkocht aan de Heilige Geest van Aalst. Van deze rente hield hij 7s. 6d. par. van Jan de Decker, bezet Ter Hallen, 5s. 6d. par. van Arend Vermaerten en 5s. 6d. par. van Heinryc Vrijkis, beiden bezet in de Ridderstraat. 20 oktober 1426. 1 charter
- 94 Akte waarmee de schepenen van Aalst oorkonden dat Jan van der Steffen een hofstede met een vervallen huis in de Kattestraat gekocht heeft van Heinryc Boschegheerde, "den vreemden bastaert", en Jan Stratinghe, provisoren van de Heilige Geest van Aalst, tegen een erfcijns van 46s. par. 16 november 1426. 1 charter
- 95 Akte waarmee de schepenen van Aalst oorkonden dat zuster Lysbeth van Impe, genoemd sLandmeeters, een erfrente van 30s. par. gekocht heeft van Jan de Bruwer, "den Sloetmaker". Deze rente is bezet op zijn huis in de Zoutstraat, dat bovendien nog belast is met een erfrente van 3 lb. 12 s. par. en een lijfrente van 24s. par. voor Lysbette van Beernhem, zuster in het hospitaal. 14 januari 1427. 1 charter
- 96 Akte waarmee de schepenen van Aalst oorkonden dat Andries de Vos verklaart dat de Heilige Geest van Aalst recht heeft op een erfrente van 11s. bezet op zijn huis en erf in de Kattestraat, dat vroeger toebehoorde aan Lysbette Godevaerds. De H. Geestmeesters hebben een bijkomende erfrente van 4s. par. gekocht van Andries de Vos, zodat hij hen nu 15s. verschuldigd is. 22 juli 1427. 1 charter
- 101 Akte waarmee de schepenen van Aalst vooral aan de burgemeester, schepenen en raad van Mechelen, op verzoek van de overste van het hospitaal, volgende getuigenis over het erfrecht oorkonden: het hospitaal heeft recht op de volledige erfenis - waar die zich ook bevindt - van de zieken en passanten die in het hospitaal sterven. 2 september 1438. 1 charter
- 102 Akte waarmee de pastoor van Aalst de baljuw, meier en schepenen van Langemark oorkondt dat Jehanne tVysch, gehuwd met Jan Brame, gestorven is in het hospitaal van Aalst, na er de hele winter verzorgd te zijn geweest. In de biecht bij zijn kapelaan heeft Jehanne bekend vier gemeten land met alles wat erbij hoort te bezitten in Langemark. De pastoor verzoekt hen krachtens het erfrecht, dat het hospitaal heeft op de nalatenschap van zieken (of passanten), het hospitaal te willen helpen bij het verwerven van zijn recht. 25 mei 1439. 1 charter
- 103 Akte waarmee baljuw en schepenen van Aalst volgend voorgebod afgekondigen: alle granen die binnen de stad Aalst gekocht worden, moeten geleverd worden met de maat van het hospitaal van Aalst, op boete van 50s. par. Niemand mag koren opslaan op de "nide" omgang, op boete van 10lb. par. 8 augustus 1439. 1 charter
- 107 Akte waarmee de raadsleden van de Raad van Vlaanderen de eerste deurwaarder van de Raad in Gent bevelen om Maertin Coevoet, Jan Lievins, Cornelis Vladekin, Stasin van der Vedekine, geheten Barbier, Gillis Bolle en Gillis van der Slaect te dagvaarden. Zij hebben geweigerd het lepelrecht aan het hospitaal te betalen. 22 december 1441. 1 charter
- 110 Akte waarmee paus Eugenius IV aan de abt van Affligem oorkondt dat de overste en de zusters van het Onze-Lieve-Vrouwhospitaal te Aalst van de orde van Sint-Augustinus verzocht hebben om voortaan geen broeders meer te moeten ontvangen, noch daartoe gedwongen te worden, alhoewel er krachtens de stichting vijf zusters en twee broeders moeten zijn. De paus beveelt de abt de nodige informatie in te winnen en zo mogelijk de gevraagde beslissing in te willigen. 17 februari 1442. 1 charter
- 111 Akte waarmee Pieter Beys, als voogd van Jacob de Ketelbere, voor de schepenen van de Keure van Gent, de helft van de "Bueneghem"-meers te Aalst op de Dender achter het begijnhof verkoopt aan de overste van het hospitaal. Deze meers is belast met een erfrente van 5s. gr. waarvan 2s. 6d. gr. op te brengen zijn door het hospitaal, en een lijfrente van 26s. gr. ten voordele van Johannes van der Eede, waarvan 13s. gr. op te brengen door het hospitaal. 3 september 1445. 1 charter
- 114 Akte waarmee de schepenen van Aalst oorkonden dat Gillis van Wouwerbosch verklaard heeft dat hij, noch zijn erfgenamen enig recht hebben op de hofstede in het Denderstraatje, dat hij verkocht heeft aan Kathelyne Scellincx, eertijds overste van het hospitaal. Van de bewoning, die hij bij de verkoop levenslang had voorbehouden, doet hij nu ook afstand. Verder heeft hij zijn kost en inwoning gekocht voor een periode van vier jaar tegen 4lb. gr. per jaar. Sterft hij vooraleer deze termijn om is, dan zal het hospitaal toch de volle 16lb. ontvangen. 5 februari 1450. 1 charter
- 115 Akte waarmee de schepenen van Aalst oorkonden dat Gillis van Wouwerbosch verklaard heeft betaald te zijn door het hospitaal voor de verkoop van een huis met erf in de Stoofstraat, een lijfrente gekregen te hebben, waarvan hij hen nu kwijtscheldt en hen voor zijn verzorging in het hospitaal jaarlijks 3lb. gr. te betalen. 22 februari 1452. 1 charter
- 116 Akte waarmee de schepenen van Aalst het akkoord oorkonden dat gesloten is tussen Alys van Beernhem, overste van het hospitaal, en haar medezusters enerzijds en Gillis Alistock, Gillis de Hase en Michiel van der Beke, provisoren van de Heilige Geest van Aalst, over de erfrenten die ze elkaar verschuldigd zijn. 27 augustus 1456. 1 charter
- 118 Akte waarmee de schepenen van Aalst vonnissen in het geschil over het lepelrecht tussen het hospitaal van Aalst en Jan Boelen, Joos Martins, Jan de Pape, Maroye Coevoets en Bate, de weduwe van Symoen van der Essche. Het lepelrecht moet niet betaald worden op granen van "onder upwaerts commende", op andere granen wel. 15 november 1459. 1 charter
- 122 Akte waarmee, in de zaak voor de Grote Raad tussen het hospitaal en de schepenen van Aalst, wordt beslist, na beide partijen gehoord te hebben, in de hoedanigheid van Gillis Bouds en Grisson Lefevre, hun zaakgelastigden, dat ze binnen de acht dagen al hun bewijsstukken moeten voorleggen. 15 mei 1460. 1 charter
- 123 Akte waarmee, in de zaak voor de Grote Raad tussen het hospitaal en de schepenen van Aalst, de zusters van het hospitaal verzocht wordt al hun bewijsstukken voor te leggen en de schepenen het door hen gevelde vonnis. Het betwiste lepelrecht op de granen aangevoerd van beneden naar boven zal in afwachting van het vonnis aan een daartoe aangeduid ambtenaar gegeven worden. 18 juni 1460. 1 charter
- 126 Akte waarmee Filips de Goede de eerste deurwaarder van de Raad van Vlaanderen ervan op de hoogte brengt dat het vonnis van de schepenen van Aalst herzien is en dat ze veroordeeld zijn tot het dragen van de proceskosten. Hij beveelt hem om de geleden schade van twee jaar lepelrecht te schatten en het te doen betalen door de schepenen. 11 oktober 1460. 1 charter
- 131 Akte waarmee, in het geschil voor de Grote Raad tussen Thierry Theerpenninc, Jehan Vekeman, Luc van West, poorters van Aalst, en de schepenen en raad van Aalst enerzijds en het hospitaal van Aalst anderzijds, wordt bepaald dat binnen de veertien dagen beide partijen hun bewijsstukken moeten voorleggen. 9 januari 1466. 1 charter
- 132 Akte waarmee, in het geschil voor de Grote Raad tussen het hospitaal van Aalst en Thiery Theerpenninc e.a. met de schepenen van Aalst over het lepelrecht op gewassen afkomstig van eigen grond en verkocht buiten het korenhuis, beide partijen bevolen worden om voor 20 maart hun bewijsstukken voor te leggen. Ondertussen zal het lepelrecht gegeven worden. 1 maart 1466. 1 charter
- 137 Akte waarmee de schepenen van Aalst Marck de Mil, betrokken in een geschil met Henrick de Smet alias Cappelleman, procureur en ontvanger van het hospitaal, veroordelen tot betaling van achterstallige renten op het huis en het erf buiten de Molenstraatpoort, gelegen "tAyeghem". 27 mei 1494. 1 charter
Vaste URL: https://search.arch.be/ead/BE-A0514_724227_807455_DUT
Bookmark url: https://search.arch.be/ead/BE-A0514_724227_807455_DUT