---------------------------
http://www.arch.be
De archiefbewaarplaatsen
Beschikbaar in de talen: nl | EAC-CPF XML
Soort archiefvormer : Bedrijf/Instelling
Rubriek : G:Abdijen en kloosters, commanderijen
Bron : Archievenoverzicht RA Gent
Periode : Ca. 1295 - heden
Kort voor 1296 vestigden Augustijnen-Eremieten, één van de "bedelorden", zich in de Sint-Michiels- en Sint-Maartensparochie te Gent. Vóór de bisschop van Doornik werd een overeenkomst gesloten tussen de broeders-eremieten enerzijds en de Sint-Baafsabdij en de pastoors van de parochies anderzijds. Daarbij werd de toelating gegeven om onder zekere voorwaarden een klooster met kerk en kerkhof op te richten. De bouw van de eerste vleugel werd onmiddellijk aangevat. Na 1409 volgden drie andere kloostervleugels. Het klooster is gelegen bij de huidige Academiestraat. Vanaf de 2de helft van de 14de eeuw was de familie Borluut één van de belangrijkste weldoeners van het klooster. De Augustijnen onderhielden de beste betrekkingen met het stadsbestuur. Ze traden verschillende malen als diplomatieke vertegenwoordigers voor het stadsbestuur op. Vanaf de 15de eeuw gebeurden de verkiezingen van de dekens van de ambachten in de refter van het klooster. De beeldenstormers plunderden en verwoesten in 1566 klooster en kerk. Het calvinistisch bewind van Gent nam in 1578 het klooster in beslag en liet het afbreken; de Augustijnen werden verbannen. Na de reconciliatie van Gent (1584) keerden ze terug. Op kosten van de stad werd de kloosterkerk heropgebouwd (1606-1615). Met de milde steun van de familie Borluut begon in 1621 de bouw van een nieuw klooster. Vanaf 1609 gaven de Augustijnen met de steun van de stad onderwijs in hun college. Het «gymnasium», de huidige Academie voor Schone Kunsten, werd in 1737 opgetrokken. De Augustijnen bezaten goederen vooral te Gent, Asper, Astene, Bassevelde, Evergem, Gijzenzele, Lochristi, Nazareth, Zelzate en Zevergem en heel wat renten. In 1796 hief het Franse bewind het klooster op en werden de paters verdreven. Toen het kloostercomplex kort daarna openbaar verkocht werd, konden ze het via één van hen en andere tussenpersonen weer inkopen. Het complex werd nadien grotendeels verhuurd. In 1834 richtten de Augustijnen opnieuw hun kloostergemeenschap in het Gentse klooster op. Een brand verwoestte in 1838 het hele complex. De heropbouw volgde snel
Archief van het Klooster van de Augustijnen te Gent. Na de opheffing in 1796 werd het in het klooster aanwezige archief aangeslagen en overgebracht naar het Archief van het Scheldedepartement, het latere RG. Heel wat archief was toen blijkbaar al in "veiligheid" gebracht en geraakte zo verspreid. Een belangrijk deel van het kloosterarchief werd in 1879 aangekocht uit de nalatenschap van B. Verhelst (Gent), vermoedelijk een erfgenaam van Petrus Verhelst, Augustijn te Gent (+ 1816) (Indic. nr. 1615). Naast heel wat losse bescheiden en een 100-tal charters bevatte deze aankoop de huidige nrs. 1, 17 en 31. Nr. 53 werd begin 20e eeuw toegevoegd. Nr. 2, vroeger S 494, en een aantal charters zijn afkomstig uit het Stadsarchief Gent (Aanwinstnr. 1955/14). De nrs. 10, 11 en 60 en delen van 22, 23 en 62 (tesamen vroeger Bisdom, B 2775) werden met het Archief van het Bisdom Gent overgedragen (Aanwinstnr. 1952/12). Deze laatste twee aanwinsten werden in 1975 aan het bestand toegevoegd. De nrs. 10bis en 10ter werden ca. 1990 toegevoegd (vroeger Varia D, 2963/33-34)
Stadsarchief Gent, Oud Archief, reeks I: 1296-1794 (DECAVELE J. en VANNIEUWENHUYSE J., Archiefgids. I. O.A. (Sa. Gent), nr. 451). - Stadsarchief Gent, Parochieregisters, Augustijnen: overlijdens, 1757-1796. - Gent, Augustijnenklooster, Provinciaal Archief van de Augustijnen en Klooster Gent. - Gent, Universiteitsbibliotheek, Handschriften: professieboek van de Augustijnen van Gent, 1622-1689
KEELHOFF A., Geschiedenis van het Klooster der Eerw. Paters Eremyten Augustynen te Gent, Gent, 1864. - Bouwen door de eeuwen heen. Inventaris van het cultuurbezit in België. Architectuur. Deel 4nb Stad Gent. Noord-Oost, Gent, 1979, p. 8-14. - SIMONS W., Bedelordekloosters in het graafschap Vlaanderen. Chronologie en topografie van de bedelordenverspreiding vóór 1350, Brugge, 1987, p. 105-109. - VANDER MAELEN H. en VERKERKEN D., Necrologium Sint-Stefanusklooster Gent 2, Gent, 1994. - VERKERKEN D., Professieboek der fraters en broeders Augustijnen van Gent 1622-1689 en 1689-1872, 2 dln., Gent, [1993-1994]. - VERKERKEN D. en GROOTAERS W., Repertorium Ordinis Fratrum Sancti Augustini. Provincia Coloniae - Provincia Belgica, 1252-1995 (Augustijns Historisch Instituut), Leuven, 1996
Vaste URL : https://search.arch.be/eac/eac-BE-A0500_114568_DUT